MADAME BOVARY | 1991

 

Doesn't this conspiracy of Society disgust you?

Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του γάλλου συγγραφέα Gustave Flaubert, ο χαρισματικός σκηνοθέτης Claude Chabrol φέρνει στη μεγάλη οθόνη την ιστορία της Emma Bovary, μιας γυναίκας που προσπαθεί να ξεφύγει από την αδιάφορη ζωή στην επαρχία, παίζοντας με τα όρια του ηθικού και του απαγορευμένου.

Μεταφερόμαστε στη Νορμανδία του 1850, όπου η Emma (Isabelle Huppert) αναζητά μια διέξοδο από την κενή ζωή στη φάρμα του πατέρα της και τη βρίσκει στο πρόσωπο ενός συμπαθούς, προσφάτως χήρου γιατρού, τον οποίο παντρεύεται. Ωστόσο, γρήγορα καταλαβαίνει πως η ανία της όχι μόνο δε θεραπεύεται, αλλά με τον καιρό γιγαντώνεται. Σε μια προσπάθεια να τη βοηθήσει, ο Charles (Jean-François Balmer) ανακοινώνει ότι θα μετακομίσουν σε μια νέα πόλη, όπου θα κάνουν μία νέα αρχή. Εκεί η Emma θα γνωρίσει έναν δικηγόρο, με τον οποίο μπορεί επιτέλους να μιλήσει για ποίηση, λογοτεχνία και μουσική. Όταν, όμως, αυτός φεύγει η Emma βυθίζεται και πάλι στην πλήξη, με τον σύζυγο και το παιδί της να μην μπορούν να καλύψουν το συναισθηματικό κενό που νιώθει. Όλα θα αλλάξουν όταν στη ζωή της έρχεται ο Rodolphe, ένας γαιοκτήμονας, η γοητεία του οποίου την κάνει να παραδοθεί σε μία παράνομη ερωτική σχέση γεμάτη με όλα αυτά που έψαχνε. Η κατάληξη της σχέσης αυτής θα την κάνει να καταρρεύσει, απεγνωσμένη που πρέπει να επιστρέψει σε μια ζωή χωρίς πάθος κι έρωτα. Μετά από μια σειρά γεγονότων, η Emma θα πρέπει να έρθει αντιμέτωπη με τις πράξεις της και να επιλέξει πώς θέλει να ζήσει.

Η Emma Bovary, καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας αναζητά αυτό που της λείπει, χωρίς να ξέρει ακριβώς τι είναι. Κάποιοι θα έλεγαν ότι αναζητά τον έρωτα, κάποιοι την ένοχη απόλαυση μιας παθιασμένης σχέσης, κάποιοι άλλοι την επιβεβαίωση πως είναι ζωντανή. Έστω ότι ισχύουν όλα τα παραπάνω, το αίσθημα αξιοπρέπειας και το τίμημα που αναπόφευκτα πληρώνει μία γυναίκα του 1850 που αναζητά απέλπιδα το άγνωστο, η Isabelle Huppert το μεταφέρει στην κάμερα αρμονικά και με μια αξιοζήλευτη ειλικρίνεια. Το ένστικτο είναι πάντα το δυνατό χαρτί της συγκεκριμένης ηθοποιού, που με την πάντα προστατευτική ματιά του Chabrol, η θρυλική ηρωίδα του Flaubert ζωντανεύει δίνοντας μια άλλη διάσταση στα αναπάντητα ερωτήματα μιας ύπαρξης που προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στο ηθικό και το παράλογο, στη συγκατάβαση και στον ενθουσιασμό, στη ζωή και τον θάνατο.

Ο Jean-Paul Sartre έλεγε πως στον έρωτα, ένα κι ένα κάνουν ένα. Κι όμως, σε όλο το ταξίδι αναζήτησης της Emma για τον έρωτα, ήταν ουσιαστικά μόνη. Ενδιαφέρον είναι πως δεν την ένοιαζε αν αγαπιέται, αλλά κυρίως αν εκείνη αγαπά. Γι' αυτό και η Huppert με το γνήσιο βλέμμα της ψυχραιμίας καθιστά σαφές ότι μπορεί να σηκώνει στους ώμους της όλη την πατριαρχική κοινωνία της εποχής, αλλά τουλάχιστον το κάνει ούσα ερωτευμένη. Μπορεί να φαίνονται θολά τα όρια της ευπρέπειας, όμως μέσω της Huppert η ηρωίδα εξελίσσεται και βρίσκει τον εαυτό της, όσο προσπαθεί να σταθεί μόνη της και να συνειδητοποιήσει πόσο μάταια είναι η επιβολή κανόνων, όταν υπάρχει ένα συναίσθημα πιο έντονο από την πλήξη.

Όσο για τον Chabrol, τον λατρεμένο σκηνοθέτη που αγαπά τις πρωταγωνίστριές του ίσως περισσότερο από τις ίδιες τις ταινίες, παρόλο που οι ταινίες εποχής δεν είναι το φόρτε του, εδώ καταφέρνει να κάνει το μυθιστόρημα να λάμψει, κάνοντας τον θεατή αμέσως μέρος της ιστορίας, επενδύοντας φυσικά στο αστείρευτο ταλέντο της Huppert και στη δύναμη που έχει να μην αφήνει τίποτα στην επιφάνεια, αλλά να διεισδύει με υπομονή και μαεστρία στα άδυτα της ανθρώπινης ύπαρξης.